Fes is een van de beroemde Koningssteden en het centrum is een klassiek voorbeeld van een Arabische medina of souk. Er zijn paleizen, forten en museums, leerlooierijen en de wereldberoemde tapijtknoperijen. Het moderne administratieve centrum is een stuk verwijderd van de oude stad, die boven op een heuvel ligt.

De meeste busdiensten komen langs de centraal gelegen Avenue Hassan II in het nieuwe centrum of langs het daar dichtbij gelegen spoorwegstation, waar ook een klein busstation was. Nog een kleiner busstation bevond zich buiten de stadsmuren van de oude stad. Een enkele buslijn reed ook de oude stad in. De busdiensten werden verzorgd door de RATF, dat het enige bedrijf in deze stad was. De bestemmingsaanduiding was slecht in deze stad en veel bussen voerden niet eens een lijnnummer. Een enkele bus had een bord met de bestemming in zeer kleine Arabische tekst achter de ruit en sommige tweedehands bussen voerden een lijnnummer in de filmkast. Gezien zijn lijnen 3, 5, 14, 19, 24, 25, 40, 42, 48, 49 en 50.

De RATF bussen waren vroeger rood met een grijze bovenkant of dak. Maar rond 1990 werd dit wit met licht- en donkerblauwe strepen in verschillende patronen. Twee semitoerwagens waren geel met groen. De laatste rode bussen waren blijkbaar de DAF MB200-Rahali 235...276, waarvan de meeste nog rood waren. Van alle oudere series waren in ieder geval nog enkele bussen rood, maar de meeste waren in het wit met blauw overgeschilderd. De ex Arnhems B79 bussen hadden hun Arnhemse blauwe kleur behouden. Blijkbaar vegon men rond 2000 een nieuw kleurenschema te gebruiken, want bus 308 werd dat jaar gefotografeerd in het wit met rode, gele en grijze strepen.

De RATF was de enige RAT die nog nieuwe bussen gekocht had nadat de instroom van tweedehands Nederlandse en Scandinavische bussen begon in 1992. Het totale aantal in dienst zijnde bussen in 1995 werd geschat op 100 tot 150. Weliswaar was het laagste nummer 145 en het hoogste 422, maar veel bussen waren buiten dienst. Tot nummer 291 waren alle bussen lokaal gebouwd. Volgens de observaties waren de145..160 DAF MB200- Rahali, de 166...169 Volvo B58 of B10M- Inacar, de 179...195 DAF MB200- Rahali, de 198...234 Volvo B10M- Saida, en de 235...276 weer DAF MB200- Rahali. De nummers 278 en 280 waren gelede Volvo B10MG- Saida van hetzelfde standaard model als de normale Volvo’s en met een niet-sturende derde as, zoals in Casablanca. Na deze standaardbussen op ondervloermotor chassis kwam een kleine serie DAF TB2100-Bahri met frontmotor, gevolgd door enkele series gelijkaardige bussen die tussen de tweedehands bussen in geleverd werden: (282...291, 322-323, 345...351). Gloednieuw in 1995 was nog een serie van 20 DAF TB2100 met Bahri en Jdidi carrosserie, genummerd 402-421. Er waren kleine verschillen tussen de Bahri en Jdidi bussen, maar ze waren door elkaar genummerd. De laatste aanwinst in 1995 was een prototype MAN 16.290-Bahri, genummerd 422, met hetzelfde carrosseriemodel als de DAFs maar met een middendeur in plaats van een de deur achterin.

De tweedehands vloot bestond uit ex Nederlandse en ex Scandinavische bussen. De ex Scandinavische bussen, zo’n 50 in totaal, waren allemaal Volvo B58 met twee carrosseriemodellen: nummers 353...378 hadden een Zweedse Saeffle carrosserie en de 380...401 hadden een Deense Aabenraa carrosserie. De bussen waren van verschillende bedrijven afkomstig want ze hadden verschillende deurindelingen en interieurs. Er waren ook twee groen met gele Volvo-Aabenraa semitoerbussen met voor- en achterdeur. Deze werden voor toers en het vervoer van werknemers naar het eigen vakantiedorp aan de kust zuidelijk van Tangers gebruikt.

De ex Nederlandse bussen, geimporteerd in 1992, waren genummerd 292-321 en 324-343. De eerste serie bestond uit 25 DAF MB200DKDL600-Den Oudsten standaard streekbussen, ex VAD, ZWN, CN, NZH en ZO, 3 soortgelijke bussen met Hainje opbouw, ex CN 1200-serie (de 295, 308 en 309) en 2 Volvo B58-Hainje ex VAD, nummers 310-311. Deze laatste waren oorspronkelijk de Tensen 37 en 40 en waren de laatste bussen die door dit bedrijf waren aangeschaft voor de overname door VAD en CN in 1980. Deze twee bussen waren van het standaard streekbus model maar hadden een grote filmkast. Volgens een chauffeur waren deze bussen geliefd vanwege hun betrouwbaarheid en bedieningsgemak.

De tweede groep ex Nederlandse bussen was de serie 324-343, Den Oudsten B79D560 ex GVA Arnhem nummers 37, 39-42, 44-58. Dit model was nooit een groot succes in Nederland en werd alleen door Arnhem gekocht in de 12-meter versie en als trolleybus. De 28 dieselbussen werden gebouwd in 1980 (31-36), 1981 (37-52) en 1982 (53-58). Arnhem verkocht de eerste serie in 1991 en de rest in 1992. Twee bussen uit de eerste serie kwamen terecht in Casablanca en alle overgebleven bussen van de tweede en derde serie in Fes. De RATF moet gedacht hebben een goede koop te gedaan te hebben met deze slechts 10 en 11 jaar oude bussen. Helaas werd men al gauw teleurgesteld en waren er regelmatig bussen buiten dienst. De 330 (ex 50) werd al snel gesloopt, de 331 (ex 51) verbrandde op 3 maart 1993, en de 337 (ex 52) verbrandde op de 27ste dag van de Ramadan in 1995. Volgens het RATF personeel was een defecte brandstofpomp de oorzaak. Na het tweede incident werd de hele serie buiten dienst gesteld en opgeslagen in afwachting van verdere besluiten. Deze bussen werden nooit overgeschilderd maar behielden hun Arnhemse blauwe kleur.

De in dienst zijnde bussen zagen er in het algemeen goed uit. De ex Nederlandse bussen hadden achter de nooduitgangen in het dak een soort windvangers gekregen waardoor een luchtstroom naar beneden werd gecreerd die voor koeling in de bus zorgde.

KLIK HIER VOOR EEN WAGENPARKLIJST

KLIK OP DE FOTO'S VOOR MEER EN GROTERE FOTO'S
 EN VOOR DETAILS

Lokaal gebouwde bussen

Fes was de enige stad met een RAT waar medio1990-er jren meer lokaal gebouwde dan tweedehands geimporteerde bussen reden en waar tegelijk met de aankoop van tweedehands bussen ook nog nieuwe bussen in dienst werden gesteld. Tot circa 1990 waren dit DAF MB200 en Volvo B58/B10M standaardbussen, met daarnaast enkele gelede Volvo's. In de negentiger jaren kwamen bussen op het DAF TB2100 frontmotor chassis. De laatste aanwinst was een MAN prototype.

Volvo B58 -(Saida?), serie 75

Volvo B58 -(Saida?), serie 95....102

DAF MB200 -Rahali, serie 145....160

Volvo B58 -Inacar, serie 166-174

DAF MB200 -Rahali, serie 179....195

x

Volvo B10M -Saida, serie 198....234

DAF MB200 -Rahali, serie 235....276

Volvo B10MG -Saida, serie 278....280

x

x DAF TB2100 -Bahri, serie 282....291

DAF TB2100 -Bahri, serie 323, 345..354

DAF TB2100 -Bahri, serie 402....421

DAF TB2100 -Jdidi, serie 402....421

xMAN 16.290 -Bahri, bus 422

ex Nederlandse bussen